Yedileme (Müzikli Oyun)


09.Temmuz.2024  |   479 Görüntülenme    |      |  


 

YEDİLEME

(MÜZİKLİ OYUN)

 

 

Proje Tasarım : Tekin Küçükali

Yazan : Çetin Büyükakın

YEDİLEME

(Karadeniz düğününden sonraki yedinci gün)

 

SAHNE  1

Sahne gerisinde, ortada gelin damat masası, iki yanından yanlara V şeklinde kenarlara açılan diğer boş masalar vardır. Sahne gerisi loştur.

Sahnenin ortasında çalılar, çitler vardır.

(Hüseyin Erbaş, Karadeniz Kemençe Show Volüm 1/NEŞELİ )

Müzik başlar.

Sahnenin sağından ve solundan ikişer kişi, kemençe eşliğinde oynayarak sahne ortasına doğru gelirler, tam ortada buluşurlar. Bir süre daha birlikte oynarlar.  Müzik fona düşer.

 

1 .GENÇ (Damadın arkadaşı)

N’apaysinuz ?

 

2 .GENÇ

Horon tepeyruz.

 

1 . GENÇ

Biz da.

 

2 . GENÇ

Biz düğünden beri tepeyruz.

 

1 . GENÇ

He biz de düğünden beri tepeyruz.

 

2 . GENÇ

He, Yarından sonra  yedileme vardur.

 

1 .GENÇ

He, bileyruz…  Onun içun ısınma turu atayruz.

 

2 . GENÇ

Kız evi sizden haber bekleey.

 

1 . GENÇ

E, Doğridur…

 

2 .GENÇ

E, haber vermek lazimdur.

 

 

1 . GENÇ

E, o da doğridur.

 

2 . GENÇ

Arka meydana sofra kurulması da şarttur..

 

1 .GENÇ

E, daha da doğridur. Hadi gidelum, haber verelum.

 

2 . GENÇ

Veralum… Hazirlılara başlasunlar…

 

1 . GENÇ

En güzel yemeklaruni yapsinlar.

 

2 . GENÇ

Hiç şüphe olmasun da.

 

1 . GENÇ

Baklavalari açsinlaar.

 

2 . GENÇ

Hem de en incesunden.

 

1 . GENÇ

Ööyla bi yedileme olsun ki, dünyanun  sonina kadar konuşsinlar.

 

2 .GENÇ

Başka türlusi bize yakişmaz da…

 

1 . GENÇ

Herkes çok eğlensun, güle güle ölsinlar.

 

2 . GENÇ

Eğlencesuz olmaz daa.

 

1 . GENÇ

E, hayde o zaman.

Tam geldikleri yerden gideceklerken 2 . GENÇ dönüp

 

2 . GENÇ

Bakasun ba:a  !.. O gün, sen de doğri dur. Kemukleruni kirdurma !

 

Gülüşürlerken, müzik girer. Oynayarak yanlardan çıkarlar.

Sahne loşa düşer.

 

SAHNE 2

 

Sahne aydınlandığında ortadaki çitler, çalılar kenara çekilmiştir. Genç kızlar, kadınlar ellerindeki tepsilerle gelirler. Tepsilerde yemek malzemeleri vardır. Masalara bırakırlar. Birkaç erkek ellerindeki poşetlerle yemek malzemesi getirirler. Arkada heyecanlı bir çalışma vardır.

 

GELİN ANASI

Çalişın çabalayun, kimse boş durmasun… Sicak-soğuk, tatli-tuzli soframiz eksik olmasun.

 

GELİN BABASI

Dikkat edun… Aman başimuz ağrimasun…Dünurler el üstunda ağurlansun… Günlerce aylarca tatlari damaklarinda kalsun.

 

1 .AKİL

Yemeklerin en güzel yerleru misafirlere verilsun.

 

2 . AKİL

Ne bir eksuk, ne bir fazila, kimun elu terazuyse o dağitsun herkese.

 

GELİN BABASI

Gençler mobese kamerası gibu takipte kalsun. Ha, Ariza yapanlaru tek tek  ayuklasun.

 

GELİN ANASI

Mutfak tayfasu… Kimse kafasuna göre takilmasun.

 

GELİN BABASI

Alnımizun akiyla çikalum, şanimuza şan katalum.

 

GELİN ANASI

Laf salatasi yapmayalum da, Hayidee işumuza bakalum !!!

 

Müzik yükselir. Sahne arkası loşa düşer.

Sağ taraftan 15- 20 kişilik ( kadın erkek  karışık ) Damat tarafı sahneye gelir. Aralarında konuşmaktadırlar. Damadın annesi ve babası, gelin evine gidecek olan kişileri seçmektedirler.

 

DAMAT BABASI

Sisun, sisun da! Kargaşa yapaysunuz… Kafalari karıştıraysunuz… Oynaşmayın yerinuzde!

 

Müzik azalır, Damat annesi kadınları seçer.

 

DAMAT ANNESİ

Sen, sen, sen, sen, sen, sen, sen, sen, sen geleysunuz. Takilarınizi takaysunuz.

 

DAMAT BABASI

Hepsuni seçtun da.

 

DAMAT ANNESİ

E, hepsi kalitelidur, nezaket – zerafet timsalidur da.

 

Bu söz üzerine saraylı gibi pozlar takınmaya çalışır.

 

DAMAT ANNESİ

Onlara uygun saray inşa edilmemiştur daha. Baksana asaletlaruna !

 

DAMAT BABASI

E, öyle diyeysan bana laf düşmez. Özel geceye gölge düşmesinu  istemeyruz.

 

DAMAT ANNESİ

Sen de eluni çabuk tut, işumuze bakalum.

 

Damat babası erkeklere bakar, bakar bakar.

 

DAMAT BABASI

Sen, sen, sen, sen, sen, sen, sen, sen bizimlesun.

 

Damadın yakın arkadaşını seçmemiştir. İtiraz eder.

 

DAMAT ARKADAŞI

Eeee?  Ben  n’ooliiiyrum ?

 

DAMAT BABASI

Sen bizumle değilsun.

 

DAMAT ARKADAŞI

Nedeeeen  olmaayrum sizunle ?

 

DAMAT BABASI

Sen ariza çıkaraysun.

 

Kadınlar, erkekler bir ağızdan itiraz ederler.

 

1 . KADIN

Ama olmaz ki… O damadun en yakin arkadaşu…

 

 

 

1 .ERKEK

Olmadan olmaay… Yazık değul mi?…

 

2 . KADIN

Çocukluklarindan beru hiç ayrulmaylar, niye ayıraysun?… Niye üzeysun ?

 

2 . ERKEK

 Niye  balta sapi gibi kenara koyaysun ?

 

3 .KADIN

Yetum gibu arkada bırakaysun.

 

3 .ERKEK

Ayrumciluk yapaaaysun.

 

DAMAT ANASI

Bebeluklerundan beri ayni kaba sari sari edeey onlar. Oğluni niye mahrum bırakaaysun arkadaşundan ?

 

Bu itirazlar karşısında damadın babası kararını değiştirir.

 

DAMAT BABASI

Tamam tamam tamam da, kafami şişirup, patlataysunuz… E, tamam… Sen de geleysun… Ama elin ayağın rahat dürsun…

 

Damadın arkadaşı “TAMAM”  anlamında başını sallayarak

 

DAMAT ARKADAŞI

Hiç merak etmeyesun… Kazık gibi durayrum oraya.

 

DAMAT BABASI

Ailemize laf getirmeyesun…. Bana bak… Tekrar edeyrum, elin ayağın rahat dürsun.

(Diğerlerine )

E, Hadi ! Hazırluklar başlasun !

 

Müzik girer. Damat tarafı oynayarak çıkar.

Sahne kararır.

 

SAHNE  3

 

Sahne aydınlandığında Yemek hazırlığında 7 kadın vardır. Üç kadın hamur tahtasında hamur açmaktadır. Diğer dört kadın da  tencere-tavada yemek karıştırıp, tencereye katılacakları ilave ederler.  Genç kızlar yemek yapanlara yardımcı olmaktadır. Gelinin annesi ver yaşlı kadın yapılan yemekleri denetlemektedir. Yaşlı kadın dikkatle yemek yapanlara bakmaktadır.

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Ayşe’dur.

 

Yaşlı kadın diğerine bakar.

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Emine’dur.

 

Diğer kadına gelirler.

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Hatice’dur.

 

Diğer kadına gelirler.

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime’midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Zeynep’dur.

 

Diğer kadına gelirler.

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime’midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Asiye’dur.

 

Diğer kadına gelirler

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime’midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Fatma’dur.

 

Son kadına gelirler

 

YAŞLI KADIN

Bu Fadime midur ?

 

GELİN ANASI

Değildur. Bu Şerife’dur.

 

YAŞLI KADIN

Peki Fadime nerdedur ?

 

GELİN ANASI

Fadime senun gelinindur Zarife ana ? Biz ne bilelum nerde olduğuni.

 

YAŞLI KADIN

He, benim gelinum… Evde torun bakaay.

 

GELİN ANASI

Niye tek tek soraysun o zaman ?

 

YAŞLI KADIN

Doğru mu diye sorayrum, Ne kızaysun ? O burayaysa, evde toruna kim bakaay ?

 

Kadınlar gülüşürler.

 

GELİN ANASI

Merak etmeyesun… Fadime bebesine bakaay, burdakiler de Fadime’yi aratmaaylar… En lezzetli yemekleri yapaaylar.

 

YAŞLI KADIN

Ekmeği baklavayı töresiyle yapaysunuz bak… Mahçup etmeyesuuz bizi.

 

GELİN ANASI

Ekmeğin de, baklavanın da en mükemmelini yapaaylar. Merak etmeyesun.

 

YAŞLI KADIN

Uykularım kaçaay… Gelin evinun yemeği, gelinin yüzakıdur…Boynuni bükmeyesunuz.

Kemiklerinuzi kırarum bak.

 

Kadınlar gülüşürler. Sahne arkası kararır.

 

SAHNE  4

 

Sahne aydınlandığında müzik duyulur. Sahne önüne Gelin-Damat ve yakın arkadaşları gelmiştir. Giysilerini düzelterek Gelin ve Damadı hazırlamaktadırlar.

 

1 . GENÇ  ERKEK

En ufak bir tatsizluk olmasun… Deli fişekler sakin dürsun… Anlaşildu mi ?

 

Gençler “ anlaşıldı” anlamında başlarını sallarlar.

 

1 . GENÇ KIZ

Caninuzi  sıkan bir şey olirisa bize haber vereceksinuz… Bu da anlaşildu mi ?

 

Gençler yine “ anlaşıldı “ anlamında başlarını sallarlar.

 

1 . GENÇ

Kusursuz bir YEDİLEME için gözünuzi dört, kulağunuzi on dört açacaksinuz.

 

1 . GENÇ KIZ

Ha, Bir şey mi duydinuz, bir şey mi gördinuz, sakin olacaksinuz. Bugün tez canlı olmayacaksinuz. Bu güzel güni aylarca konuşturacaksinuz. Sağlikla, muhabbetle sarilsun dört bir yanimuz.

 

Gelin ve Damat ellerini açıp dua ederler. Dua bittiğinde dışardan davul-zurna ve kemençe sesi duyulur.

Sahne kararır

 

SAHNE  5

 

Sahne aydınlandığında davul-zurna ve kemençe sahnede çalmaya başlamışlardır. Damadın annesi, babası, yakınları ve davetliler de onların çevresinde hazır bulunmaktadırlar. Alkışlarla, gelin ve damat sağdan sahneye gelirler.

 

1 . GENÇ

Haydi o zaman, güle oynaya, düşelum yola.

 

Müzik eşliğinde bir-iki adım attıklarında 2 . Genç kafileyi durdurur.

 

2 . GENÇ

Dur dur dur dur… Kız evine gideyruz da, süratlar bir kariş olmaz… Deyin bakalum bu nedur ?

 Takır takır takraba, içinde var akraba.

 

Diğerleri kendi aralarında fikir yürütürler.

 

SESLER

Araba, Ev, Tren, oda (vb)

 

 

3 . GENÇ

Beşik !... Beşik !

 

2 . GENÇ

Aha bildu yaygaraci… Anlat bakalum bi fikra.

 

3 . Genç fıkra anlatmaya başlar.

 

3 . GENÇ

Temelun biri ehliyet almak içun çabalaay. Bi gözü protez oluğundan ehliyeti vermeeyler ona… Ama bu durmadan kullanaay arabayi… Ha bigün polis dikiley karşisuna… “ Ehliyet “ deyuverur… Temel de, “ Verdiniz mi ki geri isteysunuz “ der. Protez gözünü çikarup, polise  “Al” der..Polis şaşkına döner… Temel diğer eluni sağlam gözüne yapişturip “ Binu da vereyum mi ?” deyunce polis yaniklar gibi kaçar. “ İstemeyrum, istemeyrum”.

 

Fıkra sonunda gülerler… Kafile birkaç adım daha atar. 4 . Genç öne çıkar.

 

4 . GENÇ

Hadi bunu bilin bakalım.

Salkımı var üzüm değil, yaşları var gözüm değil.

 

Kendi aralarında fikir yürütürler.

 

SESLER

Arı kovani, Hurma, Domates (vb)

 

4 . GENÇ

Değul… O da değul… O hiç değul.

 

2 . GENÇ KIZ

Bulut daaa… Yağmuri var…

 

4 . GENÇ

Aha bildu… Bu hep sallaay ama tutturaay.

 

2 . GENÇ KIZ

Anlataaym… Dinleyun… Dürsun, dolunayda arkaraşlarıyla kafalaruni uçuraymuşlar, bi tanesi aşka gelup, çıkamiş silahuni, tak tak tak  aya ateş etmuş… O sirada bulut kapatmış ayı. Ay işığu kesilmuş… Dürsun demuş ki “ Aha vurdin oni “.

 

2 . Genç kızın fıkrasından sonra gülüşmeler olur. Kafile müzik eşliğinde birkaç adım daha ilerler. 3 . Genç kız ortaya atılır.

 

3 . GENÇ KIZ

Benum da var bir sorum.

Çapı büyük içi boş, Dayak yer suçu yok.

Hadi bakalum bu nedur ?

 

Diğerleri bilmeceyi de tekrar ederek cevabı bulmaya çalışırlar.

 

SESLER

Güğüm, kazan, balon (vb)

 

Bu sırada davulcu öne çıkarak daha güçlü çalmaya başlar. Çalarken de oynamaktadır. Bütün dikkatler davulcuya  çevrilir. Davulcu küçük bir Show yapar. 5 .Genç ortaya atılır.

 

5 . GENÇ

Aha davul… Valla davul, billa davul… İçi boş, dayak yiyip duray gariban.

 

3 . GENÇ KIZ

Ama saymayrum ben buni… Davılci firladi ortıya, açık etti havaya.

 

2 . GENÇ KIZ

Mizıkçiluk yapaysun… Ağzuni açmadu ki, daviluni dövdi, durdi.

 

3 . GENÇ KIZ

E tamam üşte… Gözüne gözüne sokti tokmağuni…

 

2 . GENÇ KIZ

Peki bu geri zekali midur ? Bilmesi imkansiz midur ?

 

3 . GENÇ KIZ

Sen onin avukati misun ? O susaay, sen çeneni yere düşüreysun.

 

5 . Genç tartışmayı kesmek için ortaya atılır. Fıkra anlatmaya başlar.

 

5 . GENÇ

Şoför Hasan’a bi gün sormişlar… “Zigana zor geçittur… Gidişu başka, gelişu başkadur… Zigana’nun hangi yüzu iyidur “ diye… Hasan “ İki yüzuna da sıçayum onin” demiş.

 

Fıkra sonunda gülüşmeler olur. İçlerinden biri (HABERCİ) HIZLA sahnenin solundan çıkar. Müzik girer. Sahne kararır.

 

 

SAHNE  6

 

Sahne aydınlandığında, gelin tarafının hazırladığı masalara son düzeltmeler yapılmaktadır. Haberci sağdan hızla girer. Gelin tarafı da telaşlanır.

 

HABERCİ

Geleyler, geleyler…Ha birazdan burayadurlar

 

GELİN BABASI

Duyay misunuz ? Geleyler... Kaç kişidurlar ?

 

HABERCİ

50… Değul…35… Hiç değul… 30 şüphelidur.

 

GELİN BABASI

Adam gibi söyleyesun !  Kaç kişidurlar ?

 

Haberci parmak hesabı yapar.

 

HABERCİ

Saymak lazimdur da….15… Evet 15 kişidur. Sürprizlari da olabilur.

 

Gelin babası ev halkına döner.

 

GELİN BABASI

Duyaysinuz aklı evvelun sesuni… 15 kişi geleyler, fazlasi olsun eksuği olmasun.

 

Gelin annnesi de kadınlara döner

 

GELİN ANASI

Haydi bakalum masalari iyice kontrol edin…

Fazlasi olsun eksuği olmasun.. Haydiiiii !

 

Müzik yükselir. Kadınlar arasında telaş daha da artar. Damat tarafı sağdan müzik eşliğinde girer. Gelin babası başta olmak üzere misafirleri karşılarlar. Ailelerin ileri gelenleri de birbirlerine nazik davranırlar. Misafirler rahat edebilecekleri yerlere yerleştirilirler.

Sahnenin bir kenarına Gelin tarafının, diğer tarafına damat tarafının kemençe ve türkü ustaları gelip yerleşir. Atma türkü  faslı başlar.

Gelin tarafı sanatçıları gecenin önemini  anlatan sözlerle başlarlar.

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Gecenun aşı güzel

Evimun taşı güzel

Öyle bir yar sevdum ki

Kirpiğu kaşu güzel

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Gelun evu efsane

Yedileme şahane

Öyle bir yar sevdum ki

Sürmene’de  bir tane

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Kaya dibu kara imuş

Yedileme temizlemuş

Otuz iki yiğutten

En cesuri yâr imuş

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Çaydanlıkta çay  var

Baş tacı gelin var

Sürmene’nun  içunde

Güller gibi yârim var.

 

Söylemler neşeyle karşılanır. Damat tarafının gece boyunca olabilecek olaylara dair dokundurmalarıyla, karşılıklı devam eder.

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Bu gece ay doğacak

Kız gelun oyniyacak

Bir zalimin oğli

Düğüne su katacak

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Af kapı kara kapı

Yeşil güğumin sapı

Damada huzur vermeyen

Sürünsün kapı kapı

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Bahçede gül ağacı

Dibindedir ilacı

Kem gözü olan

Biberden de acı

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Karanfıl katar katar

Uci sulara batar

Gecenun selameti

Hakimin eline bakar

 

Karşılıklı dokundurmalar gülüşmeleri daha da arttırır.

Yemeklerin servis edilme zamanı gelmiştir. Gelin tarafından Akil Adamlardan biri ortaya gelir.

 

AKİL ADAM 1

Bu şahane geceye hoş geldinuz !

 

Alkışlar, ıslıklar yükselir.

 

AKİL ADAM 1

Yemeğimuze başlamadan önce……Bilursinuz ki, bu gecenun intuzami, adaletlu olmasi hepimizun gönlünden geçendur.  Seçeceğimuz çavışlarimuza gecemizu emanet edeyruz.  Kadın erkek adaylarimuz kimlerdur ?

 

Birkaç kadın ve erkek ortaya gelir.

 

ADAYLAR

Ben… Ben… Ben… Ben… Ben… Ben.

 

AKİL ADAM 1

Çok aday oldiina göre misafirlerumize soralum. Bi kadın bi erkek…Kimler Çavış olsun ?

 

Damat tarafından sesler yükselir.

 

DAMAT TARAFI

Mehmet… Ayşe…. Ahmet… Mehmet… Meryem… Ayşe… Mehmet.. Ayşe.

 

İsimler arasından Mehmet ve Ayşe damat tarafının adaylarıdır. Akil adam gelin tarafına sorar.

 

AKİL ADAM 1

Siz kimler olsun isteysunuz ?

 

Gelin tarafından sesler yükselir.

 

GELİN TARAFI

Hüseyin… Ayşe… Veli… Mehmet… Asiye… Ayşe… Veli… Ayşe…. Veli.. Ayşe…

 

AKİL ADAM 1

Umumi istek üzerine Ayşe kadın çavış. Ha söyleyun bakalum… Veli mu ? Mehmet mu ?

 

 

HERKES

Mehmet… Veli… Veli… Mehmet… Veli… Veli… Veli.

 

AKİL ADAM 1

Erkek çavış da Veli olaay.

 

Diğer adaylar geri çekilir. Hemen çavuşluğun simgesi olarak  1m. boyunda  iki adet fındık çubuğu getirilir. Erkek çavuş aldığı çubuğu ceketinin üst yakasından, kadın çavuş da peştemalının yarısından aşağı sokarken

 

AKİL ADAM 1

Herkes sizu bilur, tanur. Adaletunuzdan şüphe duymaz.  Bu güzel gece size emanettur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Ben bu törenu insan gibi  yöneteceğum… Söz’dur.

 

KADIN ÇAVUŞ

Ben da bu törenu nası olaaysa ööle  yöneteceğum.

 

İkisi de fındık çubuklarını herkese göstererek.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Herkes kurallara uyacak.

 

KADIN ÇAVUŞ

Uymaaayım diyenler  uyarilacak.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Gecenun düzeninu bozan olirisa

 

KADIN ÇAVUŞ

Gözinun yaşina bakılmayacak.

 

GENÇ

Ne yani, yemek mi yiyeyruz, dayak mi ? Düğün yemeği bu. Nasıl bir yere düşeyruz da haberimiz yok..

 

Erkek çavuş sert çıkışır.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Beğenmeyen hemen kalkup gitsun. İtirazu olan, yaşi cinsi, yakıni uzaği fark etmey, yemek başlamadan törenu terk etsun. Kimsenun düzenu bozma:a, kilçıkluk etmeye hakki yok !

 

Kısa bir sessizlik olur. Otorite sağlanmıştır.

 

KADIN ÇAVUŞ

İkram başlasun kadinlar ! Ağzimizun tadi yerune gelsun !

 

Kadınlar yemek servisine başlarlar… Sahnenin iki yanındaki sanatçılarda manilere, bilmecelere müzik eşliğinde başlar.

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Bağlarım yürür, çözerim durur. Ha bu nedur ?

 

HERKES

Asma, bağlama, eşek (vb) (Doğru cevap gelir) Ayakkabidur da !

 

Gelin tarafı sanatçıları hemen atılır

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Dağa gider süslenir, eve gelir paslanır.  Ha bu nedur ?

 

HERKES

Gelincik, kuzu, sepet, ağaç (vb) Doğru cevap : Baltadur da !

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Namaz kılmaz ama, camaatin önüne geçer. Ha bu nedur ?

 

HERKES

 Akıl, davetiye, haberci (vb)  Doğru cevap : Cenazedur da !

 

GELİN TARAFININ SANATÇILARI

Kendi pire kadar, kuyruğu minare kadar. Ha bu nedur ?

 

HERKES

Taze soğan, maymun, püskül (vb) Doğru cevap : İğnedur da, iğnedur !

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Ezan okur namaz kılmaz, kadı olur nikah kıymaz. Ha bu nedur ?

 

HERKES

Hoparlör,  zurna, radyo (vb) Doğru cevap : Horozdur da !

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Gümüş gibi parlaaay, karada yaşamaaay.  Ha bu nedur ?

 

HERKES

Hamsidur daaaaaaa!!!!

 

Hepsi aynı anda bilmiştir. Gülüşmeler olurken sanatçıların mani atışmaları başlar.

 

 

DAMAT  TARAFI SANATÇILARI

Başunda ince oya,

Gül yuzi benzey aya,

Sevabı var bakmanin,

Geluna doya doya.

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Kaşlaru kara imuş,

Gözleru ela imuş,

Sevdanu bana verdun,

Helali hoş imuş.

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Altın tabak olaydum,

Yar önüne konaydum,

Yaarim saat takinmuş,

Kordoni ben olaydum.

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Püskülü bağliyalum,

Birbirumuze sarulalum.

Yedileme gecesunde

Birbirumuze doyalum.

 

Maniler eşliğinde yemek neşeli tavırlarla devam ederken Damat tarafından bir genç ayağa kalkıp söz ister. Müzik ve maniler durur.

 

1 . GENÇ (Damadın arkadaşı )

 Çavuşum !  Çavuşum ! Bir çift sözüm vardur !

 

 Erkek çavuş işaret ederek yanına çağırır. 1 . Genç gelir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Söyle bakalum, içinde tutamaduğin sözlerun neyimuş ? Adaletsuz bi dirum mi vardur ?

 

1 . GENÇ

Vardur çavişum… Adaletsizluk vardur.

 

DAMAT BABASI

Aha başlay ayarsız ortaliğu karişturmaya !

 

ERKEK ÇAVUŞ

Benum oldiğum yerde asla eşitsuzluğe izun vermem.  Söyle de bilelum, kim kimun hakkinu şuursuzca yemiş ?

 

 1 . GENÇ

Siz tabi ki bu gecenun huziru, güzelliğu ve adil olmasu içun seçildinuz. Ama bunu bozaaylar,  göz göre göre hakkımizu çiğneeyler… Aha bak, damat çiğneey şu anda.

 

Damat yemeğini yemektedir

 

ERKEK ÇAVUŞ

Nasıl  ?

 

1 . GENÇ

Gel gel gel çavişum gel… Gözlerinle gör… Rica edeyrum gel.

 

 Damadın yanına giderler.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Gelduk… N’ooldi ?

 

1 . GENÇ

Yemeğe bak çavişum… Damadun tabağina manda yuva yapmış… Etlere bak.. Löp löp…

Bir de bizum tabağa bak, kentsel dönuşim var sanki, kemuk yiğuni.

 

DAMAT BABASI

Dayak istey bu… Dayak arsizu… Dövüp geleym ben.

 

DAMAT ANASI

Provakasyona uymayasun… Kendi fitilinu ateşlemeyeysun.

 

Misafirlerde şaşkınlık ve onay nidaları yükselir…Kendi tarafındaki tabaklara götürüp gösterir.

 

1 .GENÇ

Bak… Bize kemik yalataaylar, onlara torpil geçeeyler… Olmaz ki… Adalet bunin neresunde ? Kemiğun suyinda mi ? Niye bööle bi ayrumcıluk yapılaaay,  ben anlayamayrum sayın çavişum… Sevgili çavişum bi el at meseleye da.

 

Damadın babası kendini tutamaz, hamle yaparken yanındakiler tutarlar

 

DAMAT BABASI

Yedilemeyi patlataaay… Gel ula burıya !

 

Genç de Damadın babasına sırıtmaktadır.

 

DAMAT BABASI

Bak bi de sırıtaay pişmiş kelle gibu !

Çavuşlar yemeklere birkaç kez ısrarla bakarlar. İki çavuş birbirlerine bakarak onay verirler.

 

KADIN ÇAVUŞ

Gelinun anasuyla babasu gelsun, ha  burıya !

 

Gelinin annesi ve babası gelir. Ne olduğunu anlamamış gibi davranırlar.

 

GELİN BABASI

Hayirdur Çavış, bi kisur mi işleduk ?

 

GELİN ANASI

Bilmeden biruni mu uzdik ?

 

ERKEK ÇAVUŞ

Misafurlarunizu ağırlamak için elunuzden gelenu yapaysunuz  ama, adil davranmaysunuz. Ha Damadun yemeğune bi bakun, bi de gençlerun yemeğune  bi bakun.

 

KADIN ÇAVUŞ

Bunun bi nedenu olmalu…. Açıklaay misunuz ?

 

GELİN ANASI

Öncelukle… Damadimun buraya olmasindan dolayı hepinuz  gelup şerefler verdinuz… O olmayaydı, hiçbirinuz da olmayacaadinuz. Kizumla damadimu ilk kez evumde ağırlayrum…

 

DAMAT ANASI

Kibar kadindur da…

 

DAMAT BABASI

O kibardur da, bizumki yalama olmiştur… Du ben bi sıkaaym vidalarinu.

 

Damadın annesi engel olur

 

DAMAT ANASI

Birak dağinuk kalsun… Kendini imha edeey… Birak.

 

GELİN ANASI

Biraz iltimas geçeyrum, doğridur. Ama kötü niyet yoktur… Ayrica damadi iyi beslemek lazum gelur... Çok çalişmasu lazimdur.

 

Gülüşmeler olur.

 

GELİN ANASI

Ne güleysunuz ? Ev geçindurmek kolay midur ?

 

ERKEK ÇAVUŞ

Sen ne diyeysun Gelinun  babasu ?

 

GELİN BABASI

Bana kalur ise, dua etsun hayvanun kemiğüu denk gelmuş…. Hanimimun söyleduklerune tamamen katılmayrum da, doğriluk payi da var diğrum… Netuce itibaruyle  o bir… O bir… O bir damattur da.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Şartlar ne olaysa olsun, misafir kim olaysa olsun aynı değerde itubar görmelidur, değer verulmelidur. Ev sahibi olarak suçlisunuz… Herkesun önünde diz çökerek özur dilemelisinuz.

 

Özellikle erkek tarafı gençlerinden onaylar gelir

 

ERKEK TARAFI GENÇLERİ

Evet evet… Özür dilenmelu… Adalet yerinu bulmalu.

 

GENÇ (damadın arkadaşı)

Tek tek özür dilenmelu !

 

DAMAT BABASI

Ula bi sus ! Geleyrum oraya !

 

GELİN ANASI

Gitma ! Ağzimizun tadu kaçmasun Ali Riza Bey….

 

DAMAT BABASI

Ali Riza bey kimdur da ?

 

DAMAT ANASI

Aman ne deyrum ben, Yaprak Dökümü gibu konuşayrum işte. Ben de tanımaayrum.

 

Gelinin anası ve babası birbirlerine bakarlar, başka çare yoktur. Diz çökerler. Nazik ve anlaşılır bir ifade ile

 

GELİN BABASI

Kıymetlu, sayun misafirlarimuz… İkramimuzdaki adaletsizluk nedenuyle… Hepinuzden… Ayri ayri özur dileyruz.

 

GELİN ANASI

Beyimun  deduklarine katılayrum… Ayrica savunmaa kalkuştiğum içun bir daha özur dileyrum.

Hemen adaleti geru getireyrum…Asiye, Şerife, Hatice eşit dağitun yemeklari. Taşirun tabaklari !

 

Dilenen özürler karşısında bütün misafirler alkışlarlar.

 

İki tarafın da sanatçıları yemekteki durum (adalet) üzerine neşeli atışmalarına başlarlar.

Bu sırada kadınlar, misafirlerin yemeklerine ilaveler yaparlar… Yemek daha çok coşkuyla, iştahla yenir.

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Soğuk sular  dağda akar,

Mor menekşe bağda biter,

Kaşuğinu sağlam tut,

Lokması sahibina bakar.

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Bahçelerde hasirum var,

Tarlalarda misurum var,

Ah gidu kör kepçe,

Benim nerde kisurum var?

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Bahçelerde ak kuzu,

Çangal çungal boynizu,

Adalet kurilduysa,

Ver ordan biberi tuzu...

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Çarşidan aldum elek,

Sirtuma giydum yelek,

Kalmadı eksuk geduk,

Şifa olsun bu yemek.

 

Maniler  bittiğinde  çavuşlar ortaya gelir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Yeduk yedirduk, gülduk eğlenduk… Afiyet, şifa olsun. Peki çaylar demleney mi ?

 

 Kadın çavuş daha önceden belirlenen kadınlara konuşur.

 

 

 

KADIN ÇAVUŞ

Fatma, Ayşe, Emine, Zeynep ! Siz çaya gidin !  Hatice, Asiye, Şerife, Hasan, Selami, Cemal, Siz de toplayun sofrayu ! (Diğerlerine) Siz de hazur dirun da ! İhtuyaç olabilur.

 

Görev dağılımıyla  masa toplama işi başlar.

Gelin tarafının sanatçıları kemençe eşliğinde şarkıya başlarlar.

Erkek Çavuş elinde fındık çubuğuyla çalışanlar arasında dolanır, denetler. İki erkek, bir kadın çalışanı kaytardıkları için, kenara çeker, kaytaranlar itiraz eder… Birkaç kişi kaytaranları savunmak ister. Erkek Çavuş fındık çubuğunu göstererek, itiraz edenleri sindirir. Kaytaranları tek ayak üzerinde, elleri havada  durdurur. Dengesi bozulanları dürter.

 Asayiş sağlanmıştır.

 

Müzik bitiminde Erkek Çavuş, cezalılara dokunarak, cezalarını bitirir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Eeeee… Yemeğimuzi yeduk... Baklava yemeyelum mi yani ?

 

HERKES

 Yiyelum…Yiyelumm… Baklava olmadan  olmay da… Gelsun baklavalar !.

 

GENÇ (Damadın arkadaşı)

Ama güzel değulse karişmayuz bak…

 

DAMAT BABASI

Çekil da damadun yanundan ! Bu feci kaşınaaay bak !

 

GELİN ANASI

Birak kaşinsun…Belki uyuz olmiştur, bulaşmasun sa:a da.

 

Herkes baklava servisini beklemektedir.

 

KADIN ÇAVUŞ

Kuş uçar yuvadan

Hamsi kaçar tavadan

Tadına bakmazsan

 Bir lokma baklavadan !

 

Kemençe  çalmaya başlar. Müzik eşliğinde baklava düzenine geçilir.

Ortaya sehpa konur. Çevresine tabureler dizilir. Kadınlar özenle hazırlanmış büyükçe baklava sinisini getirip sehpanın üzerine koyarlar.

Bu sırada çavuşlar ellerindeki fındık çubuklarıyla takı takacak olan kişilerin omuzlarına dokunurlar. Bazıları üstlerine alınmak istemezmiş gibi başlarını eğerler. Omuzuna dokunulan kişiler ayağa kalkıp  refakatçılar eşliğinde baklavanın çevresinde yerlerini alırlar.

Erkek çavuş ortaya oturur. Yanında sininin döndürülmesini idare edecek olan kişiyi (ayarcı)

yanına çağırıp oturtur.

Çavuş bıçağı alıp baklavayı kesmek ister. Abartılı hareketlerle baklavayı kesmekte zorlanıyor gibi davranır.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Bıçak baklavayı kesmey… Kör bu biçak… E, Başka biçak da yok… Bilemekten başka çare de yok.

 

Kemençe devam eder. Çavuş cebinden para çıkarıp, bıçağı biliyormuş gibi yapar. Bunu da davetlilere göstere göstere yapar. Özenle biledikten sonra parayı sininin kenarına bırakır. Baklavayı tekrar kesmeyi dener, bıçak yine kesmez…Bıçağı  baklavanın üzerine bırakır. Ayarcıya işaret eder, ayarcı siniyi döndürür. Ayarcı parmağıyla siniyi durdurur. Bıçak kimin önünde durursa o kişi sininin kenarına para ya da takı bırakır. Bıçakla baklavayı kesmeye çalışır, baklava kesilmiyormuş gibi davranıp, bıçağı baklavanın üzerine bırakır. ( Erkekler para, kadınlar takı bırakır ) Birkaç kişi daha aynı işlemi yapıp  baklavanın yanından kalkar, kadın çavuşun dokunduğu yeni kişiler baklavanın yanına oturur. Bu işlem, para ya da takı bırakacaklar bitene kadar kemençe eşliğinde devam eder.

 

ERKEK ÇAVUŞ

 Baklavayi kimse kesemeey…Damat !… Bak bakayım nesi vardur baklavanun… Gelun ! İkinuz beraber gelun !

 

Gelin ve damat yerlerinden kalkıp baklava sinisinin yanına gelirler. Damat bıçağı almadan önce  yüklü miktar para ( takı) çıkarıp göstererek sinin yanına bırakır…Beraber tuttukları bıçakla baklavayı kolaylıkla keserler… Alkışlar ıslıklar eşliğinde, Gelin damada bir lokma baklava yedirir. Tezahürat devam eder.

Baklava düzeni toplanırken İki tarafın da sanatçıları manilere başlar.

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Aşağı kıyudan at gelur,

Aşımuza tad gelur,

Yiğit eli deyduğunde

Baklavaya can gelur.

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Gökde yilduz sayilur mi?

Çiğ yumurta soyilur mi?

Gelinun bakalavasuni

Yemeden doyilur mi?

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

Ay doğar aşmak ister

Bal dudak yaşmak ister

Şu benum cahil gönlum

Yâre kavuşmak ister

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Başumda tülbent  var

Ağladum güldum yâr

Günlari sayuverdum

Sonunda geldum yâr

 

DAMAT TARAFI SANATÇILARI

İrmak sisuz olir mu

Dibi kumsuz olir mu

Sürmeneli gelinum

Yiğit yârsız olir mu

 

GELİN TARAFI SANATÇILARI

Irmak sıra kum sıra

Yeşil iplik masura

Eli  olaym, gözü olaym

Ben yârın yanı sıra

 

Maniler bittiğinde Gelin ve Damat, elinde büyükçe sepet tutan birinin de yardımıyla iki tarafın da sanatçılarına hediyeler dağıtırlar. Sanatçılar da bu hediyelerden memnun olurlar.

Herkes baştaki yerini almıştır. Erkek Çavuş ortadadır, yüzü gülmektedir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Bayılayrum bu YEDİLEME geleneğimuze… Bazen, işler yolinda gitmediğunde ortalik bi karışaay… Anam anam anam, vaziyeti nasi kurtarayruz diye kıli kırk yarayruz. Öyle değul midur Rüstem ? Anlat senun başuna geleni. Çaylarımizu içerken neşe kataysun keyfimuze.

 

Kadınlar çay servisini başlattığında, Rüstem yerinden kalkıp ortaya gelir. Stand-Up benzeri YEDİLEME anısını anlatır.

 

RÜSTEM

Askere gitmeden önce Hakkı eniştemun yanunda muavinluk yapayrum… Tirabizon’a döneyruz…Helim Ağa’nın Ömeri’in Yedilemesi var… Kirli çamaşurlari yıkatayum diye, Çömlekçi’de indum…Sürmene’ye araba bekleyrum… Araba gelmey… Bekleyrum gelmeyy. Yağmur başladu mi ?… İnce ince derken indirdu… Bi kamyonun kasasuna zor attum kendumi… Zavli’nun köprusuni su alup götirmuş… Zifiru karanlukta yürumee başladum… Oldum bi sıçan… Yağmur olup akayrum şırıl şirıl…Zavli camiinin yanundaki çayura geldum… Dedum Of’lu hocada fener vardur… Camiye yürurken ne olduğuni anlamadum, yer yutti benu… Her yer karanluk… Bağırayrum, kimse duymaay… Dedim nooli bana ?.. Tükenip kalmişum orda.  Sabah değnekle dürttular beni… Gözümi açtum, yukaridan bana bakaaylar… Dedum ben öldüm, hesap günu geldu… Yukardakilar hala bakaaylar… Selamunaleykum Dedum… Konuşmadan bakaaylar… Günahum vardur ama, sevabum da çoktur dedum… Dedular, yanluş yere yataysun, buranun sahibu var… Bana canezeyu gösterdular…  Diri diri mezara koymişum ya kendumi.

 

Herkes güler.

Davetlilerin eşliğinde yerine otururken

 

ERKEK ÇAVUŞ

Hüseyin !... Sende da vardur hikaye…

 

Hüseyin ortaya gelir.

 

HÜSEYİN

Selahattin abinun yedilemesu var dedular…Batman’a akaryakıt çekeyrum… Dönüşte dedum ki, kamyon ağlaay pisum diye… Yolimun üstude baktum yıkama yağlama istasyonu var. Dedum yıkataym garibanu. Kamyonu aldum içeru… Sonra dedum ki, gelin gibu yapaysinuz, yedulemeye gideyrum bak… Tamam dedular… Ben de daalmuş evraklari istif edeyrum içerde… Zor olaay sora… İrsaliyeyduu, faturayduuu tarihleruna göre koydum dosyaya… Dedum bi çay içeyum, yordunliğimu ataym…  Açtum kapiyu, attum adımimu… Ben o dakka oldum bi astronot … Elim kolum başka oynaay havada… Bi yere tutunamayrum… Yere basamayrum… Soraryrum kenduma, ben n’aaapayrum ?Çok geçmedu  ayi postu gibu yapiştum yere… Meğer yağuni değiştumek içun havaya kaldurmişlar kamyonu.  Selahattin abinun yedilemesune iki birunla katildum… Takimuzu taktuk tabi.

 

Davetliler gülerler. Bu sırada damadın arkadaşları, damadın yanında, yavaş yavaş toplanırlar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Hatice ! Babanun hikayesuni bi anlatasun.

 

Hatice ortaya gelir. Kendi daha çok gülerek anlatmaya başlar.

Hatice anlatırken Damadın arkadaşlarından biri seyirciye belli ederek ama, devatlilerin fark etmediği şekilde damadın yanında yere çömelir.

 

HATİCE

Babam çok çalışaaydi… Durmadan çalışaaydi…Ablamın düğuni yakıidi…  Babamun tek derdu, yedulemeyu da alnimizun akiyla çıkarmak idu…  O günlerde, her gün başka bi tarafi ağriydu… İçi dışi ağriydu… Düğun  da yaklaşiydu… Deduk doktora ellet kendinu… İnat ettu… Elletmem dedu… Madem elletmeyeysun, bari gösteriver deduk… İnat ettu, göstermem dedu. Düğün günü başladı kıvranmaya… Beluni titup “ Ih” deyi…Titup titup “ ıh” deyi… Yaka paça götürdilar doktora… Bakmuş,bakmuş, hap vermuş oğa… Demuş “ Sağliğinu çok ihmal edeysun…Bööle çok yaşamazsun… Deduğumi yap, haftaya gel… Yeduleme günü babam erkendan gittu doktora… Ne görsun… Babama akil veren doktor öölmuş… Babam hala yaşaay Allah ömrinu uzun etsun.

 

Hatice’nin anısı bittiğinde herkes güler, alkışlarlar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Ama Dursun’in hikayesuni dinlemeden olmaz… Dursun ! Gel bakaym buriya ! Gel gel gel.

 

Dursun sempatik tavırlarla ortaya gelir.

 

DURSUN

Askerden geldum… Dedum seneye evlenirum ben… Zavli’daki yere de bi ev kondurirum… Oraya yaşar giderum… Ölçtum biçtum, yola yakun yerune inşaatu başlattum… Her şey güzel gideyurdu… İnşaat yükseldukçe, gelup geçenun da çenesu düşmeye başladu.

“Yok, Ev küçük sığmazsinuz orıya…Yok, Tavanı alçak görüney, kafan yarılirsa diye söyliyrum… Yok, tepenin üstüne yapaysun, rüzgar söküp götirur oni… Yok, yıldırım yağar çatısina… Yok, sel götirur, denizden toplaruz senu “

Kafamu kariştirdular… Yanluş yere mi yapayrum evu? Moralim bozulaaay, uykulari kaçaay… Hiç kimse, hayirlu olsun demeey! Bi gün inşaata bakıp, kara kara düşüneyrum… Arkamdan bi ses geldu.

“ Paşa ! Evun hayirlu uğurli olsun… Güle güle oturasun ! “

Kim dedum bu ?

Döndum baktum….Köyun delisu Ahmet.

 

Davetliler kahkahalarla gülerler. Dursun alkışlar arasında yerine geçerken damadın yakın arkadaşının bağırması duyulur.

 

DAMADIN ARKADAŞI

Çavişum !  Çavişum !... Herkesu sistur ! Çavişum !

 

ERKEK ÇAVUŞ

N’oolay ?  Ne bağıraysun yaniklar gibui ?

 

DAMAT BABASI

Aha yine faaaliyete geçtu !

 

Damadın arkadaşı, Çavuş’un yanına gelir. Panik haldedir.

 

DAMADIN ARKADAŞI

Hirsuz var ! Aramizda hirsuz var !

 

DAMAT BABASI

Yeminlen sopa isteey bu !

 

DAMAT ANASI

Aman ağzimuzun tadu kaçmasun…..

 

Damadın babası karısına bakıp, lafın devamını bekler.

 

DAMAT ANASI

Yok yok… Gerisinu demeyrum !

 

Davetlilerin şaşkınlık nidaları yükselir.

 

DAVETLİLER

Aaaa !... Hırsuz mi ?... Nasıl olur ?...

 

ERKEK TARAFI

Bizden hırsuz çıkmaz da….

 

KIZ TARAFI

Bizden de çıkmaz…

 

ERKEK ÇAVUŞ

Tamam tamam tamam….. Sessizluuukk !!! Bi rahat dürun, sessiz olun !

 

Ortamda sessizlik hakim olur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Ne dediğunun farkindasun değul mi ?

 

DAMADIN ARKADAŞI

Farkundayum Çavışum… Yüzuğumi çikarup tabağimun yanina koymuşidum. Bi baktum yok !

 

ERKEK ÇAVUŞ

Dur dur dur da, tansiyonu fırlatma hemen… Nasıl yok ?

 

DAMADIN ARKADAŞI

Baya yok… Koydiğum yerde durmaaay..

 

DAMAT BABASI

Hay ben sana…..

 

DAMAT ANASI

Aman ağzimizun….

 

Damadın babası, karısına ters bakınca damadın annesi susar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Böyla nezih bi davette, güzel insanlarun toplandiğu bi yerde hirsuzluk hiç olir mu ?

 

 

DAMADIN ARKADAŞI

Demek ki olaaaymış Çavişum.

 

Damadın babası birden yükselir

 

DAMAT BABASI

Uyduraaay !

 

DAMAT ANASI

Aman !

 

Damadın babası sert bakınca, yine Damadın annesi susar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Ama bu suç yüz kızartaaay !

 

DAMADIN ARKADAŞI

Evet Çavişum. Ama hiç birinun yüzu kizarmaaay, bak. Pembe pembe bakaaylar.

 

DAMAT BABASI

Gel ben kızartaym seninkinu !

 

DAMAT ANASI

Aaa!

 

Damadın babasına engel olurlar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Du bakalum… Yargilamadan cezayu kesmiyelum… Hem kim cesaret edebilür ki böyla bi suça?

 

DAMADIN ARKADAŞI

Ben yüzuğumi isterum Çavişum… Kim çalduysa versun geru. Babamun hatırasi o yüzuk. Baktikça moral vereydu ba:a, cesaret alaydum ondan. N’apayum ben, bittum ben Çavişum.

 

Damadın arkadaşı numaradan (abartılı) ağlamaklıdır.

 

DAMAT BABASI

Bak bak bak… Oynaaay Behlül gibu !

 

ERKEK ÇAVUŞ

Tamam tamam zirlama, burayaysa çikar ortaya…

 

Çavuş iki tarafa da seslenir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Bizum mahkeme heyeti nereyedur ! Toplaşun bakayim buraya ! Acil dürum ! Kirmızu alarum !  Çabık çabık çabık ! Yüzuklerun Efendisu’nu ağlatmayun, gelun çabık !

 

Sağdan soldan, kadınlı erkekli 6-7 kişi Çavuşun yanına gelir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Kimdur başkan, kimdur yardimcu ?

 

Heyet aralarında konuşurlarken

 

ERKEK ÇAVUŞ

Adalet, hamsi pişurdiğinuz tava değildur… İşi bitunce kenara koyamazsunuz… Verulen kararlar herkes içun geçerlidur… “Duymadıydum, görmediydum, bilmiyeydum, uyuklaaaydum “ olmaay.

 

Heyet, Çavuşun yanına gelir. Başkan önde yardımcılar iki yanında durur. Diğer ikisi sağlı sollu geride durur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Heyet başkanu, yardımcilaru belli oldu. Verduniz mu karari ?

 

Heyet birbirlerine bakar, tekrar toplanmak üzere geri çekilirler.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Heyet kararinu veruriken, Gelinun yakinlaru…Damadun yakinlaru huzura gelun  bakaym. Ha gelun yamacima.

 

Gelin ve Damadın yakınları öne gelirler. İki tarafta da, kendi aralarında huzursuz konuşmalar olur.( Ne konuştukları anlaşılmaz.

Bu sırada Heyet başkanı Çavuş’a verilen kararı açıklar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Anlaşildu… Kulaklari iyi açaçaysinuz… Heyetun kararuni açıklayrum.

 

Kerkes huzurlanır. Heyet başkanı çevredekilerden iki erkek, iki kadın seçer.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Herkesun üstu başu  aranacak, kaybolan yüzuk bulunacak.

 

Herkes durumdan şikayetçiymiş gibi aralarında homurdanır. 

 

 

 

DAMAT BABASI

Bi ipsizun akliyla kuyiya sokaysun bizi…  Zan altinda bırakaysun…  Du ben bulaym onin yüzuğuni.

 

Karısı engel olur.

 

 

DAMAT ANASI

Aman… Ağzımizun…

 

DAMAT BABASI

Kaçuracaaym tadinu  şimdu.

 

Kemençe hareketli bir melodi çalmaya başlar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Sakiiiin… Aranuzda kaynama yapmaayn… Gelun- Damat gecenun en kıymetlularidur, onlara arama tarama yapılmaaay.

 

Görevlendirilenler kadınları erkekleri aramaya başlarlar. Huylananlar olur, gıdıklananlar olur. Herkes ister istemez kemençenin ritmine de ayak uydurur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Rahat dürun da, oynaşmayun hamsi gibu… Yüzuk arayruz, farkinda olmadan bir kenariniza kaçmış olabilur, rahatsizluk verebilur, başiniza dert açabilur… Kurtarayruz  yüzuk illetunden işte.

 

Aramalar boşa çıkar. Yüzük kimsede değildir. Arayanlar “yok” anlamında ellerini açarlar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Yok midur ? Nasıl yoktur ? Başkan ! Yüzuk yok diyeyler.

 

Başkan “ bir daha ” işareti yapar. Diğerlerinden itirazlar gelir.

 

HERKES

Ama olmaz ki… Aradilar işte… Yüzuk bizde değıldur… Neyun peşundesun başkanum…. İtiraz edeyrum…

 

DAMAT BABASI

Kovalayn bu ipsuzu burdan !

 

Tekrar arama başladığında kemençe de tempoyu hızlandırır. Arama sırasında sahnede herkes kıpır kıpırdır.  Arama tamamlanır, yüzük yine yoktur. Herkes heyet başkanına döner.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Başkan kimseden çikmadi… Yuttülar mi, n’aaaptilar yüzuği ?

 

Heyet kendi arasında toplanır.

 

 

 

ERKEK ÇAVUŞ

Nerdedur bu yüzuk ? Geceye gölge eden kimdur ? Bu güzel davetun içine eden kimdur ? Baklavadan sonra ağzimuzi ekşüten kimdur ?

 

DAMAT BABASI

Kimun ekşittiğu bellidur. Niye görmeeysun onu ?

 

ERKEK ÇAVUŞ

Değerlu abonemuz, talebinuz alinmiştur.  Üzerinde çalışaayruz !

 

DAMAT BABASI

Neyine çalışaaysun ? Çarşıyı karıştıraay ama görmaaysun !

 

ERKEK ÇAVUŞ

Böyla mi hatirlaruz bu törenu ? Adalet yeruni bulmasun  mi?

 

DAMAT ANASI

Aman ağzımızın tadı...

 

Damadın babası bakınca kadın susar.

Heyet başkanı Erkek Çavuş’un yanına gelir. Herkes dikkatle ona bakmaktadır.

 

BAŞKAN

Damadu arayun !

 

Herkes şoktadır. Yine homurdanmalar olur. Damadın annesi itiraz eder.

 

DAMAT ANASI

Karşu geleyrum… Uşağıma ğirsuz pisik gibi bakaysuz… Etmez el malina tamah uşaam.

 

DAMAT BABASI

N’ooooldi ? Ağzinun tadu mi kaçti Hayriye hanım ?

 

DAMAT ANASI

Hayriye kim ?

 

 

DAMAT BABASI

Yaprak Sökümündekidur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Heyetun kararu kesindur… Sabur göstermelisun.

 

Damat annesinin itirazları sürerken, yanındakiler sakinleştirmeye çalışır .Erkek görevliler, damadı ortaya alıp ellerini başına koydururlar,  kadın görevliler gelini uzaklaştırırlar. Erkek görevliler damadın  üzerini aramaya başlarlar.

 

DAMAT ANASI

Uşağimun harama gözi takilaydu, Allah oni kör ederdu…

 

DAMAT BABASI

Aman ağzımizun tadu kaçmasun !

 

DAMAT ANASI

Eli uzayaydı, kahrindan kıvrulup düğum olirdu. Niye dinlemeysunuz benu…

 

DAMAT BABASI

Aman ağzımizun tadu.

 

DAMAT ANASI

Uşaam suçsizdur… İki öğün arasi hakkıni yiyeysunuz.

 

DAMAT BABASI

Aman ağzimizun…

 

Dediği anda görevlilerden biri bağırır.

 

GÖREVLİ

Yüzuk !... Aha Yüzuk !... Ayakkabisina bağlamuş !

 

Herkesten şaşkınlık nidaları yükselir. Damadın annesi de şaşkındır.

 

DAMAT ANASI

Ha hangi  uğirsuz koydi oni oraya ? Kim yapti buni? Kiimm?

 

DAMAT BABASI

Hay ben kendu ağzıma……

 

Davetliler arasında homurdanmalar olur.

 

 

ERKEK ÇAVUŞ

Saaaakiiiin…. Sakiin diyeyrum da!  Kime diyeyrum ?

 

Görevli yüzüğü ayakkabıdan çözer, çıkarır. Heyet dikkatle izlemiştir… Kendi aralarında yine toplanırlar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Herkesun huzurinda, yüzuğun nereye oldiğu ortaya çiktu… Heyet cezayu şimdu  keseey… Eeee, adaletun kestiğu parmak acimaay.

 

DAMAT ANASI

Ne cezasu ? Ne parmağu ? Kumpasa getireysinuz uşaaamu ! Kim koydi oni oraaa ? Kim suç atti uşaaama? Kim, kimmm ? Yüreğum alev aldi, cayir cayir yanaaay !

 

DAMAT BABASI

Ben kendimi niye yırtup durir idum. Senun de ağzinun içune ettu işte.

 

Heyet başkanı dönüp kararı açıklar.

 

BAŞKAN

Damadun suçi sabit göruldiğundan… Ayaklarundan asilmasuna !

 

Davetliler arasında uğultu olur.

 

DAMAT BABASI

Ağzinun içune o ettu… Bu da sıvaaaay.

 

DAMAT ANASI

İzin vermeyrum !.. Nasu bi adalet bu ? Hangi kanuna sığdıraysuuz uşaaaamu ?

 

ERKEK ÇAVUŞ

Heyetin kararu kesindur.

 

DAVETLİLER

Bu kadari olmaay… Çok ağırdur bu ceza… Adaletun geldiğu yere bak… İmkansuz…

 

Davetlilerin ne dediği tam olarak anlaşılmaz. Uğultu hakim olur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Seessizluk ! Seeeessizluuk ! Cezanın uygulanmasina saygilu olmanuz, menfaatinuz icabidur. Sessizzluk !

 

Herkes susar. Damadın annesi üzgündür. Heyet başkanı yüksek ve tok bir sesle

 

BAŞKAN

Urgaan !

 

DAMAT ANASI

Uyyy !

 

Arkadan biri urgan getirir.

 

BAŞKAN

Cellaaaat !

 

DAMAT ANASI

Uuyyyyyyy !

 

DAMAT BABASI

Ben dediydum… Ariza çikarur dediydum. Al, gör. Sai sari edeeey oğlinun paçasına.

 

Arkadan cellat gelir… Ağıt yakıcılar üzgün ifadeleriyle damadın yanına gelirler. Cellat damadın sağ ayağına  urganı bağlarken

 

AĞIT YAKICILAR

Örtumi aldum başima

Canumi takdum dişuma

Kimselere görunmezdum

Mahkeme çiktu karşuma

 

Kır atumi kim bağlasun

Zavalli gelun ağlamasun

Mutluluğa koşariken

Şanu yerde kalmasun

 

 

Davetliler üzüntülüdür. Özellikle damat tarafı kadınları dizlerini dövecek kadar abartırlar.

Bir yandan da acıklı maniler devam etmektedir.

Davetlilerden biri ortaya çıkar.

 

DAVETLİ

Söz isteyrum… Haddumi aşarak, söz isteyrum hakim bey !

 

BAŞKAN

De bakaym! Nedur derdun ?

 

DAVETLİ

Ha bu damat, yüzuğu çalinanun arkadaşidur… “ Davacu değilum” deruse..

 

 

BAŞKAN

Eeee ?

 

DAVETLİ

Tövbe bir daha da bööla işlere girişmeyesun diye tembih etse.

 

BAŞKAN

Eeeee ?

 

DAVETLİ

Damat da “ çok pişmanum” dese.

 

Davetliler başlarıyla, tavırlarıyla onaylarlar.

 

BAŞKAN

Eeeeeeeee?

 

DAVETLİ

Cezayı hafifletey misunuz ?

 

Damadın arkadaşı hemen itiraz eder.

 

DAMADIN ARKADAŞI

İtiraz edeyrum.

 

Damadın babası sinirle atılır

 

DAMAT BABASI

Ula sana rahat durmaysun dediydum… Aha durmadun.  Şimdi Dur oraya !

 

Damadın babası hamle yapacakken yanındakiler tutar.

 

DAMADIN ARKADAŞI

Hirsuzluğu ben kabul etmeyrum, utanç vermelu  adama… Bu nası duraay sessuz sessuz ?

 

DAMAT  BABASI

Dur geleyrum oraya, ipsuz !

 

Damadın babası yine hamle yapar, yanındakiler tutar. Damadın arkadaşı, başkanı etkilemek için söyleve başlar.

 

 

DAMADIN ARKADAŞI

Böööle bir dürumda ben yerun dibune nası girdiğimu bilemem. Bu kazuk gibi duraay oraya.  Rahmetlu Nasrettin Hocanun sakalindan fare geçunce, hoca sakalinu kesmuş… Neye kestun demuşler… Hoca da demuş ki, sakalimdan fare geçtu, ben de kestum demuş… Bir kereden ne olaaay ki kestun demuşler… Hoca da yol olur, yol demuş.

 

DAMAT BABASI

Ne olaaaymuş yol olursa ?

 

DAMADIN ARKADAŞI

Kıssadan hisseye gelurisek… Hirsuzluk bir kere af edilurse, yol olur ötekine.  Verdiğinuz hükmün uygulanmasinu talep edeyrum. Saygilarumla, imza.

 

DAMAT ANASI

Hay ben senun talebina, imzana edeyum !

 

Damadın annesini tutarlar.

 Bu sırada cellat urganı yukarıda uygun gördüğü  yerden aşırır, bir yere  bağlar. Damadın sağ ayağındaki urganı kontrol eder.

Davetliler arasında yine endişeli uğultu olur.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Seessizluuuk !

 

Herkes susar… Cellat urganı tutmuş beklemektedir.

Başkan kalemi kırar.

Cellat urganı çekmeye başlar.

 

AĞIT YAKICILAR

Enişteyi astilar kuru gürgen dalina

Kaynanasu yok midur, gelsun baksun halina

 

Erkek Çavuş işaret verir, Cellat urganı çekerken Davetliler bir ağızdan

 

DAVETLİLER

Haydi Hoooo Hop !

 

AĞIT YAKICILAR

Kaynanasi yok ise

Kaynatasi yok midur

 

DAVETLİLER

Haydi Hoooo Hop

 

Cellat urganı çeker.

 

 

AĞIT YAKICILAR

Kaynatasi yok ise

Kayılari yok midur

 

DAVETLİLER

Haydi Hoooo Hop

 

Cellat urganı biraz daha çeker.

 

AĞIT YAKICILAR

Kayınlari yok ise

Balduzlari yok midur

 

DAVETLİLER

Haydi Hoooo Hop

 

Cellat urganı çeker.

 

AĞIT YAKICILAR

Aldum bir okka tüttün

Verdum oni havaya

Eniştenin ayaği

Haman çıkti tavana

 

Gelinin annesi hemen geriden ortaya gelir. Kemençe derinden ortamı desteklemek için çalmaya başlar.

 

GELİN ANASI

Ula zorinuz nedur ? Niye asaysunuz damadu ?

Ne istiisunuz sabiden ?

 

Damadın arkadaşına dönerek

 

GELİN ANASI

Ula sen hani binun en değerlu arkadaşi idun, utanmamisun ?

 

Bir anda sessizlik olur. Gelinin annesi herkese bakarak

 

GELİN ANASI

Yerinizde hoplayıp duruusinuz? Bunun bi üst mahkemesu yok midur ?

 

DEVATLİLER

Yoktur !

 

GELİN ANASI

 Ula ne istisunuz ? Bunun kefareti yok midur ? 

 

Davetliler arasından bir ses yükselir

 

DAVETLİ

Vardur ! Sen ne getureceeni bilisun.

 

Gelinin annesi hışımla arkaya geçer. Geri gelene kadar kemençe müziğe devam eder.

Gelinin annesi keşanına doldurduğu elma ve portakallarla gelir.

 

GELİN ANASI

Bakun bakalum… Nasuldir ?  Yersenuz, hepunuze yeter.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Çeşnicu başu, gelesun  buraya.

 

Çeşnicibaşı gelir.

 

ERKEK ÇAVUŞ

Bak bakalum tadina.

 

Çeşnicibaşı elmayı portakalı eline alır bakar. Yüzünü ekşitir.

 

ÇEŞNİCİBAŞI

Bunlaa ekşumiiişşş… Buruşmiiiişşş… Bi de çurumiiiiş.

 

BAŞKAN

Ha bu bize yapilacak en büyuk haksuzliktur. 

 

Başkan Cellat’a işaret eder. Cellat urganı daha kuvvetli çeker. Damat ve Gelinin annesi göz göze gelirler. Damat acı çekiyor gibi davranır.

 

DAMAT

Yardım et kaynana… Kanum beynume akaay !

 

Gelin annesi damadın durumuna dikkatle bakar.

Maniciler hemen türkülerini atarlar.

 

MANİCİLER

Kızılağaç doruğunda kediye bak kediye

Haçan funduk yok idi ne çağurdun yediye

Trabzonun içinde güvercinler uçayi

Kaynanasu şaşurmiş sanduğu ters açayi.

 

Mani söylenirken Gelinin annesi hızla arka tarafa gider.

Damat kıvranmaktadır. Gelinin annesi bir sepet dolusu fındık ve cevizle geri gelir.

 

 

GELİN ANASI

Ha bakın bakaym bunlara… Sürmene’nun en güzel finduklari, cevuzlari.

 

Çeşnicibaşı sepetteki fındıkları cevizleri eline alıp bakar. Başkana “ çok güzel ”  olduklarını ifade eden jestler yapar. Başkan da cellada urganı çözmesini işaret eder.

 

BAŞKAN

Çöz urgani cellad !

 

Perişan haldeki damat kurtulur.  Davetliler alkışlarlar. Başkan Gelinin annesine

 

BAŞKAN

Fınduğun, cevuzun en güzelunu geturmişsun. Tebrik edeyrum.

 

İpten kurtulan damat hemen gelip kaynanasının elini öper

Damadın arkadaşları çevresini sarar, kucaklarlar.

 

DAMADIN ARKADAŞLARI

Ula kaynanan seveymuş senu… İpten aldu da koydu ortaya… Ben de sarilaym… Ben de.. Ben de… Ben de.

 

Damadın babası, fit sokup duran gence yönelir.

 

DAMAT BABASI

Gel gel gel… Sen gel buriya… Finduklarun en güzelini yedireceğum sa:a… Kaçma, gel !

 

Damadın arkadaşı arkaya kaçar.

 

ERKEK ÇAVUŞ

E o zaman haydeee ! Çalsun kemençeeee !

 

Kemençe çalmaya başlar. Gelin arkadan öne gelir.  Damat geline bakarak türkü söylemeye başlar.

 

 

 

DAMAT

Çiktum ağaç dalina

Ağaç beni salladı

Oy bu nasul sevdaluk

İpsuz beni bağladı

 

Gelin de ona karşılık verir.

 

GELİN

Dumandere yukari

Yalağuzdur yalağuz

Aldum seni e uşak

Annen kaldu yalağuz

 

Taraflar neşe içinde birbirlerine yaklaşıp sarılırlar.

 

TARAFLAR

Bi yastukta kocasunlar… Mutluluktan yana dursunlar… Tatsizluk yaşamasunlar

 

Kemençeci kendisini yol havası çalarak gösterir.

Ortada horon oynanmaya başlar.

Gelin damat, kaynanalar ve kayınpederler de horona dahil olur. Birkaç kişi iki kaynanaya da arkalarından kara kazan bağlarlar. Neşe daha da artar.

Kaynana türküsü ile horon devam eder.

 

GELİN TARAFI

Sürmene dereleru ne derindur ne derun

Hayde gidelum yârim bizum orlar serin

Ey kaynana kaynana  kara kazanda kayna

Alacağum oğluni bildiğin gibi oyna

 

DAMAT TARAFI

 Sürmene güzeldur, ben de oradanum oradan

Lal olsun o dillerun, bezdirdun beni candan

Ey kaynana kaynana, kara kazanda kayna

Alacağım kızuni bildiğin gibi oyna

 

Türkü eşliğinde horon coşkuyla devam eder.

 

SON

 

 

 

Siz de Bir Yorum Bırakmak İster misiniz?